Kilkusetletnie fragmenty Tory znalezione na śmietniku, resztki umocnień budowanych przez Joannitów, najstarsza butelka piwa, wpisana do Księgi „Polskie Rekordy i Osobliwości", rzadkie fajki, jedne z najstarszych na Pomorzu, i liczne numizmaty, oraz bardzo wiele innych ciekawych pamiątek związanych z historią Pomorza. To wszystko można zobaczyć w Skarszewskim Centrum Ekspozycji Historycznych, jednym z najciekawszych i zarazem najmniej znanych muzeów na Pomorzu.
Muzeum, będące wspólnym przedsięwzięciem lokalnych kolekcjonerów, Macieja Mostowego i Edwarda Zimmermanna oraz samorządu, funkcjonuje od 2006 roku. Obecnie placówka działa w ramach Gminnej Biblioteki Publicznej, a jej siedzibą jest gmach szkoły z XIX wieku. Ponieważ zbiory skarszewskiego muzeum ciągle się powiększają, a na poddaszu biblioteki, gdzie aktualnie znajdują się eksponaty brakuje już miejsca, burmistrz Skarszew podjął decyzję o przeniesieniu eksponatów w miejsce, gdzie bogata już ekspozycja będzie mogła powiększać się dalej. Póki co, nowa lokalizacja, w którym miałoby się mieścić muzeum, nie jest jeszcze oficjalnie znane.
Centrum Ekspozycji Historycznych posiada zbiory, których może mu pozazdrościć niejedna renomowana placówka muzealna. Dzięki nim w niezwykle ciekawy sposób zapoznajemy się z historią miasta nad Wietcisą, począwszy od epoki kamienia po lata II Wojny Światowej. Wiele eksponatów pochodzi z prowadzonych w mieście wykopalisk, które prowadzono już w XIX wieku. Wśród zgromadzonych przedmiotów na szczególną uwagę zasługują między innymi:
- grób skszynkowy kultury wschodnio-pomorskiej sprzed około 2500 lat, przeniesiony z uratowanego przed zniszczeniem stanowiska w Kamierowie koło Skarszew. Jest to nadal prawdziwy grób. W jednej z urn znajdują się nienaruszone przez archeologów szczątki ludzkie, wraz z całą tajemnicą tego pochówku;
- archaiczna butelka po piwie z browaru w Monachium, z oryginalną etykietą, która pochodzi sprzed 1870 roku. Znaleziono ją pod strychową podłogą kamienicy ostatniego skarszewskiego burmistrza z czasów Królestwa Prus, Hugo Reiske. W zamykanej na korek archaicznej butelce było kiedyś piwo wyprodukowane w istniejącym do dziś słynnym monachijskim browarze Loewenbrau. Najstarsza butelka po piwie wzbudza tak duże zainteresowanie, że już po raz czwarty została umieszczona w kolejnym tomie Księgi Polskie Rekordy i Osobliwości;
- trzy kilkusetletnie fragmenty Tory - najświętszej księgi judaizmu, które zostały znalezione na wysypisku śmieci w Skarszewach. Leżały wiele lat pod materacem, na sprężynach łóżka. Ich odkrycie wzbudziło sensację, nie tylko w kraju ale i na świecie, zwłaszcza w środowiskach żydowskich w Izraelu i USA.
- fragmenty obrobionych dębowych pali, wykopane przy średniowiecznych murach miejskich w Skarszewach, które stanowią być może pozostałość umocnień obronnych z okresu panowania Zakonu Joannitów. Wtedy jeszcze miasta nie były zabezpieczone kamienno-ceglanym murem, a budowle obronne zamkowego wzgórza wykonane były z drewnianych bali. Wzmianka o odkrytych na przełomie XIX/XX wieku drewnianych palisadach znajduje się w książce E. Waschinskiego o historii komandorii joanickiej i dziejach miasta Skarszewy, wydanej w 1904 roku;
- tablica z pruskiego urzędu w Pogódkach, obecnie gmina Skarszewy. Wzór orła, który na niej widnieje, używany był w latach 1871 – 1889;
- żeliwna Gwiazda Dawida z bożnicy w Skarszewach;
- fragment Tory, liczący kilkaset lat, z którego prawdopodobnie w okresie hitlerowskim nieznany profan zrobił membranę bębenka. Zabytek znaleziono w warstwie trocin na strychu starego domu przy ul. Św. Jana w Skarszewach. Do naszych czasów przechował się w opłakanym stanie. Skóra była tak zabrudzona, zapleśniała i poplamiona, że trudno było zobaczyć na niej hebrajski tekst. Dopiero po kilkutygodniowej konserwacji, dawne pismo stało się w pełni czytelne;
- forma do czekolady z cukierni Franciszka Kaszubowskiego, sąsiadującej z obecnym Urzędem Miejskim w Skarszewach;
- wspaniały róg tura, znaleziony w mule podczas oczyszczania rzeki Wierzczycy w Pogódkach gmina Skarszewy;
- unikatowa w skali europejskiej wielka tarcza strzelecka skarszewskiego Bractwa Strzeleckiego, oraz medale, zdjęcia i inne pamiątki związane z tym bractwem;
- znalezione w Skarszewach zabytki z czasów napoleońskich;
To tylko nieliczne zbiory, jakie można spotkać w Skarszewskim Centrum Ekspozycji Historycznych. Warto odwiedzić to miejsce i osobiście się przekonać jak bogatą historię skrywają Skarszewy i okolice. Warto również wspomnieć, że Skarszewy, liczące ponad 800 lat, są dziś jednym z najstarszych miast na Pomorzu. To tu swego czasu urzędował wojewoda pomorski, a pierwsze nauki pobierał Józef Wybicki, późniejszy autor słów polskiego hymnu narodowego - "Mazurka Dąbrowskiego".
Kontakt:
83-250 Skarszewy, ul. Szkolna 9
tel. (58) 588 24 28 e-mail gdp@hot.pl
Czynne w:
poniedziałek i środę od 8:00 do 15:00
wtorek, czwartek, piątek od 10:00 do 17:30
Angelika Krystaszek