Historia tego pomnika doskonale obrazuje historie ziem na Pomorzu.

Pomnik na wzgórzu obok Pachołka powstał już w roku 1889, ale był poświęcony królowej Luizie. Odnosił się do pobytu brzemiennej żony Fryderyka Wilhelma III w Oliwie w roku 1798 i jej spaceru na Pachołek. W 1889 sprowadzano bloki marmuru z Meklemburgii. Na pomniku umieszczono cytat z Goethego: "Dobry człowiek uświęca miejsce, po którym stąpał. Jeszcze po stu latach rozgłaszane są jego słowa i czyny".

W okresie międzywojennym pomnik stał się ulubionym miejscem spotkań oliwskiej Hitlerjugend. W pamięci niemieckiej Luiza jest symbolem walki z Napoleonem. Według propagandy hitlerowskie Niemcy miały powtórzyć jej wyczyn i pokonać Francję.

Szczęśliwie pomnik przetrwał okres niszczenia pamiątek po Niemcach w Gdańsku. Został odnowiony w 1977 roku. Z okazji 350-lecia bitwy oliwskiej zmieniono tablicę dedykacyjną monumentu. Od tego czasu pomnik nosi nazwę "Bitwy pod Oliwą". W 2014 roku przeszedł gruntowną renowację.

Piotr Celej