Druga wojna światowa niewątpliwie wciąż generuje silne emocje, niezmiennie przyciągające zainteresowanie polityków, jednak to kultura staje się w coraz większym stopniu tą dziedziną, w ramach której kształtuje się zróżnicowana pamięć o tym wydarzeniu.

Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające ze specyfiki kształtowania się pamięci w fazie przejścia od pamięci komunikacyjnej do kulturowej nakładają się zmiany w pamięci wywołane nową sytuacją polityczną oraz nowymi prądami kulturowymi. 

 

Pytanie o zmiany obrazu wojny w polskiej i niemieckiej kulturze postawiono w odniesieniu do trzech nośników pamięci, które autorom poszczególnych esejów wydają się szczególnie ważne: literatura, film i muzea. 

 

Tom zbiorowy  „Druga wojna światowa w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. 70 lat później (1945-2015)” jest opracowaniem badań przeprowadzonych w ramach projektu pod tym samym tytułem. 

Publikację otwierają eseje Jerzego Kałążnego o drugiej wojnie światowej w literaturze niemieckiej ostatniego dwudziestolecia i Dominiki Gortych w odniesieniu do polskiej literatury. Thomas Thimeyer omawia wyniki badań jak niemieckie muzea przypominają dziś o drugiej wojnie, a Bartosz Korzeniowski porusza ten temat na przykładach rodzimych instytucji. Kwestie prezentowania II wojny światowej w niemieckiej kinematografii w latach 1946-2015 opisuje Eckhard Pabst, a Amelia Korzeniewska analizuje to zjawisko w polskim filmie fabularnym po roku 1989. 

 

Projekt wydawniczy poznańskich naukowców to interesująca i pożyteczna próba przeglądu aktualnej i ważnej problematyki wizerunku II wojny światowej w pamięci zbiorowej  kształtowanej przez teksty kultury w Polsce i w Niemczech. W realizacji projektu uczestniczyli także niemieccy badacze pamięci kulturowej, co umożliwiło zaprezentowanie punktów widzenia dwóch zaangażowanych w wydarzenia społeczeństw.