Te kazamaty już na zawsze mogłyby spoczywać ukryte kilka metrów pod ziemią. Mało kto wiedział, że w ogóle istnieją, twierdzono, że bezpowrotnie je zniszczono. Mamy w Gdańsku „nowe” podziemia, które w przyszłości powinny zostać udostępnione do zwiedzania. To relikty dawnego Bastionu Kot przy ulicy Okopowej. Bastion Wozowy (błędnie nazywany też Karowym), Bastion Kot, Bastion Wijbego oraz świetnie znany nam Bastion św. Gertrudy (w którym obecnie mieści się składnica konserwatorska) to część zachodniego ciągu nowożytnych fortyfikacji Starego Przedmieścia. Bastion Kot powstał w latach 1593-1599. Ówczesna Rada Miejska rozważała budowę nowej fortyfikacji naprzeciwko zespołu klasztornego św Trójcy.
Spośród dwóch projektów, Jana Vriedemana de Vries i Antoniego van Obberhagena, do realizacji wybrano ten drugi. „Kota” przebudowano w latach 1641-1642. Był to jeden z mniejszych, jeśli nie najmniejszy z gdańskich bastionów. Podobnie jak inne obiekty tego typu rozebrano go pod sam koniec XIX wieku, podczas likwidacji wałów miejskich. Wydawało się, że bastion podczas rozbiórki ostatecznie zlikwidowano.
Okazało się jednak, że podziemna kazamata o długości kilkudziesięciu metrów z trzema bocznymi pomieszczeniami i dwoma tunelami ocalała. Na chwilę relikty bastionu ukazały się podczas remontu ulicy Okopowej w 1962 roku. Wtedy jednak nie przeprowadzono w miejscu odkrycia żadnych badań, a wejście do odsłoniętej, podziemnej sali zamurowano. Przez kolejne kilkadziesiąt lat po kazamacie biegnącej w świetle ulicy Okopowej jeździły samochody. Podziemia odsłoniły się dopiero teraz, podczas prac przy budowie Forum Gdańsk. Po wielu latach do kazamaty Kota weszli archeolodzy i przedstawiciele Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.
- To na tyle ważny zabytek dla historii naszego miasta, że ocalenie go było dla nas priorytetowe. Tym bardziej, że stan zachowania kazamaty jest bardzo dobry – mówi Dariusz Chmielewski, PWKZ. - Prawidłowo zadziałał nadzór archeologiczny, wspólnie ze wszystkimi stronami zaangażowanymi w budowę Forum, ustaliśmy też nowe warunki prac przy inwestycji.
I tak w ramach realizacji Forum Gdańsk w nowym przejściu podziemnym pod ul. Okopową zostanie wyeksponowany północny fragment zewnętrznej ściny bastionu o długości ok. 12 metrów. Przeprojektowania będzie wymagała również komunikacja w przejściu podziemnym od strony przystanku SKM. Zmiany wymaga również przebieg instalacji podziemnych.
Ekspozycja kazamaty ma zostać zrealizowana już poza zakresem inwestycji Forum Gdańsk, podczas przyszłych prac remontowych w okolicy ul. wiaduktu przy ul. Okopowej i Traktu św Wojciecha. Ta inwestycja nazywać ma się „Wiadukt Biskupia Górka”.