Na rynku księgarskim pojawiła się niezwykle cenna książka. To monografia „Polski Fiat w II Rzeczypospolitej” – pierwsza książka w sposób całościowy omawiająca historię najbardziej znanej marki samochodowej przedwojennej Polski. Także w trójmiejskim kontekście.

Publikacja jest efektem kilkuletniej pracy trójki autorów, od lat związanych z branżą motoryzacyjną: Anny Borsukiewicz, Filippo Gallino – Włocha z urodzenia, a Polaka z miłości i Jerzego Kozierkiewicza.

– Chcieliśmy odtworzyć nieznaną dotąd historię, która wyjaśniałaby rozwój polskiej motoryzacji do 1939 roku – mówi Filippo Galino. – Wraz z zagłębianiem się w ten temat, praca ta stała się niemal naszą pasją w odkrywaniu losów Fiata w Polsce.

Poszukiwania  materiałów odbywały się na wielu płaszczyznach. Były to archiwa krajowe, Centro Storico Fiat w Turynie, zbiory prywatne. Nieocenioną kopalnią wiedzy okazała się też przedwojenna prasa motoryzacyjna i ekonomiczna. W niej np. znaleziony został rysunek z 1904 r., przedstawiający prawdopodobnie pierwszego Fiata na ziemiach polskich, będącego własnością hr. Jana Fibicha. W tygodniku „Świat” z 1913 r. jest obszerny opis salonu samochodowego mieszczącego się w Warszawie przy ul. Moniuszki 2, z garażem podziemnym i windą do transportu aut.

Podobnie było ze zdobywaniem unikalnych ilustracji, które znalazły się w książce. Np. niemieckie lotnicze zdjęcie fabryki na ul. Sapieżyńskiej 6 w Warszawie, wykonane w lipcu 1944 r. Jest to jedyny obraz zakładu jaki się zachował. Odkryciem w krajowym archiwum był rysunek elewacji biurowca firmy Polski Fiat, który miał powstać przy wspomnianej ulicy. Autorzy dotarli także do korespondencji między Spółką a urzędami związanej z planami budowy siedziby między ulicami Belwederską a Nabielaka w Warszawie.

Panuje u nas „mit Polskiego Fiata”. Dla jednych to marka, która otworzyła drogę do zmotoryzowania przedwojennego kraju, dla drugich ta, która zniszczyła polskie konstrukcje samochodowe. Założeniem autorów jest próba przedstawienia obiektywnej historii. Fiat bowiem nie był jedynym graczem na naszym rynku. Ale na skalę przemysłową pierwszym i takim, który innym ułatwił start.

Autorzy starali się odpowiedzieć na wszystkie pytania, na jakie sami chcieliby uzyskać odpowiedzi. Z tej układanki powstała szeroko potraktowana historia firmy Polski Fiat S.A. Pokazano rolę, jaką odegrała w rozwoju rodzimego przemysłu samochodowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego. A także jej wpływ na inne dziedziny życia, jak np. kultura, turystyka, sport czy obronność. To także opowieść o ludziach, którzy przez kilkadziesiąt lat budowali pozycję Fiata w Polsce.

W pracy nie zabrakło także wątków związanych z Trójmiastem. Wnikliwy czytelnik dowie się, że gdyńska stacja marki, położona przy ulicy Świętojańskiej był obiektem firmowym najwyższej kategorii. Podobnie jak dwie stacje w Warszawie, oraz po jednej w Poznaniu i Katowicach. Siedzibą warsztatów Polskiego Fiata w Gdańsku były zaś zabudowania dawniej Fabryki Karabinów przy ulicy Łąkowej

Dystrybucją książki zajmuje się „PolskaKsięgarnia.pl” z siedzibą w Bytomiu. Jest ona dostępna już także na popularnych portalach aukcyjnych. To ważne, ponieważ każdy kto interesuje się historią naszej rodzimej motoryzacji powinien ją nabyć i przeczytać.

Oprac Bartosz Gondek, (Fot:) Materiały Prasowe

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.