Jajka Fabergé (Jaja carskie, ros. Яйца Фаберже́) zachwycają do dziś kunsztem wykonania. Są arcydziełami sztuki złotniczej z czasów Aleksandra III Romanowa i Mikołaja II, w Gdańsku możemy podziwiać jedno z nich.
Nazwa pochodzi od nazwiska złotnika Petera Carla Fabergé, który był nadwornym jubilerem Cara Rosji. Na zamówienie cesarza wykonywał drogocenne prezenty wielkanocne. Jajka były wykonywane ze złota, srebra, kamieni szlachetnych, kości słoniowej, masy perłowej i zdobione emalią. Pierwsze jajko powstało w 1884 roku na zlecenie Aleksandra III, jako prezent dla żony cesarza Marii. Po śmierci Aleksandra III jego syn, Mikołaj II, kontynuował tradycję zamawiania jednego jajka na Wielkanoc.
Tradycją była niespodzianka skryta w środku, która aż do momentu otworzenia podarunku była objęta ścisłą tajemnicą. Fabergé inspirował się wydarzeniami historycznymi, np. wojnami czy otwarciem kolei transsyberyjskiej. Zdobił swoje dzieła miniaturami carskich rezydencji, wizerunkami członków rodziny. Dekoracja jajka koronacyjnego ofiarowanego przez Mikołaja II żonie Aleksandrze w 1897 roku nawiązywała do sukni koronacyjnej carycy (ornament siatki), w środku ukryta była złota miniatura karety koronacyjnej, z siedzeniami z rubinu, szybkami z górskiego kryształu i koroną na dachu.
W 1900 roku jajka Fabergé wystawiono na Wystawie Światowej w Paryżu. Jajka zostały nagrodzone złotymi medalami, a Fabergé otrzymał Legię Honorową i stał się sławny w całej Europie. Do wybuchu rewolucji powstały 54 jaja carskie. Do dziś zachowały się jedynie 42. Synowie Fabergé nie kontynuowali dzieła i w 1951 za 25 tys. dolarów sprzedali markę i technologię rosyjskiemu emigrantowi Samowi Rubinowi, producentowi perfum z USA. Prawa przechodziły potem z rąk do rąk, aż w 1989 za 1,5 mld dolarów kupił je koncern Unilever. We współpracy z koncernem jajka wyrabiał niemiecki jubiler Victor Mayer, który wykonał m.in. jajko z bursztynu ofiarowane Gdańskowi.
Było ono prezentem firmy Victor Mayer Company z okazji 1000-lecia Gdańska, podarowanym przed Wielkanocą w 1997 roku. Unikatowego charakteru dodaje mu bursztyn, który czyni go jednym z 11 jaj na świecie wykonanych z tego materiału. Zdobi go także złoto, emalia, brylanty, rubiny i szafiry. Waży łącznie 213 g. W ornamentyce wyraźnie widoczne są nawiązania do historii - w centralnej części znajduje się emaliowany herb miasta. Z tyłu dwugłowy orzeł - herb dynastii Romanowów. Podstawę zdobią cztery złote lwie główki, wewnątrz umieszczono odwołanie do "historycznego złota" tego miasta - bursztynowe jajko. Aktualnie dzieło sztuki jubilerskiej znajduje się w zasobach Muzeum Bursztynu oddziale Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.