73 lata wyzwolenia Gdańska przez Armię Czerwoną

Gdańsk był jednym z najbardziej zniszczonych miast zajmowanych przez Armię Czerwoną. Unicestwiono 90 proc. tkanki historycznego Śródmieścia. Zniszczenia już od 1942 powodowały naloty alianckie i radzieckie. Później, w marcu 1945 roku, były zacięte walki uliczne Niemców z Armią Czerwoną oraz masowe podpalenia po zdobyciu miasta. Olbrzymim problemem były też masowe przypadki zgwałceń.

Dennis Wawer, brytyjski marynarz, tak wspominał wizytę w Gdańsku: - Sterczą tu wypalone ruiny i popękane filary, Gdańsk jest miastem, któremu wyrwano serce. Rozpoznałem tylko trzy budynki, miasto jest martwe.

Z kolei Szwajcarski profesor Linus Birchler zapisał: - Ulica Mariacka, Długi Targ, ulice Długa i Ogarna - wszystko spalone. Ruiny, wśród których gdzieniegdzie zachowały się jeszcze wspaniałe portale.

 

Gdansk 1945

W rejonie walk o Gdańsk śmierć poniosło ponad 39 tysięcy żołnierzy niemieckich oraz 30 827 żołnierzy radzieckich. Brak danych odnośnie do ofiar cywilnych. Miasto, w wyniku walk i bezpośrednio później, zostało zniszczone w około 60%, w tym centrum w około 90%.

Od kwietnia 1945 r. w Gdańsku funkcjonowała już polska administracja. Zajmowała się rozdziałem mieszkań, odbudową sieci elektrycznej i sanitarno-wodociągową i innymi kwestiami związanymi z infrastrukturą. Polskie władze miasta przystąpiły również do prac przy zabezpieczeniu obiektów zabytkowych i opracowywaniu ich dokumentacji. Zajmował się tym zespół architektów pod przewodnictwem zastępcy prezydenta miasta Władysława Czernego.

pc

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.