Gdynia: Admirał Unrug wraca do domu

W dniach 1–2 października 2018 na Helu, Oksywiu i Gdyni odbędą się oficjalne uroczystości pogrzebowe wspaniałego żołnierza. Rozpoczęły się one pod koniec września we Francji w Montrésor, gdzie znajdował się (od 1973 r.) grób wiceadmirała, a następnie w porcie Brest, gdzie odbyło się uroczyste pożegnanie.

PROGRAM

1 października 2018 (poniedziałek)

HEL

10.00–11.00 – Msza św. w kościele pw. Bożego Ciała w Helu (ul. Wiejska 46),

11.30–12.30 – uroczystości pogrzebowe przed pomnikiem Obrońców Helu (ul. Wiejska 2),

13.00–14.30 – uroczyste przejście okrętu Marynarki Wojennej z Helu do Gdyni z trumnami śp. wiceadmirała Józefa Unruga i Jego Małżonki Zofii na pokładzie (w przypadku niesprzyjających warunków atmosferycznych przejazd drogą lądową).

1 października 2018

GDYNIA
Kościół garnizonowy Marynarki Wojennej (ul. inż. J. Śmidowicza 47)

14.30–15.30 – przejście konduktu pogrzebowego z Portu Wojennego do kościoła garnizonowego w Gdynii-Oksywiu,

15.30–21.00 – wystawienie trumien śp. wiceadmirała Józefa Unruga i śp. Zofii Unrug w kościele garnizonowym Marynarki Wojennej,

17.00 – uroczysta Msza św. w kościele garnizonowym Marynarki Wojennej,

20.30 – Żałobne Nieszpory w kościele garnizonowym Marynarki Wojennej.

2 października 2018 (wtorek)

GDYNIA

8.00 – wznowienie czuwania przy trumnach w kościele garnizonowym Marynarki Wojennej,

10.00–11.15 – Msza św. pogrzebowa pod przewodnictwem Biskupa Polowego z udziałem rodziny, władz państwowych i wojskowych,

11.15–12.50 – przejście konduktu pogrzebowego z kościoła garnizonowego Marynarki Wojennej na Cmentarz Marynarki Wojennej (ul. ks. Muchowskiego),

12.50–14.00 – uroczysty pochówek w Kwaterze Pamięci w ceremoniale wojskowym na Cmentarzu Marynarki Wojennej z udziałem Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy. Następnie odbędzie się wręczenie przedstawicielowi rodziny aktu pośmiertnego mianowania śp. Józefa Unruga na stopień admirała floty.

Uroczysty, państwowy pogrzeb Dowódcy Floty z lat 1925–1939 śp. admirała Józefa Unruga oraz sprowadzenie z Francji i złożenie jego doczesnych szczątków wraz ze szczątkami żony śp. Zofii Unrug w Kwaterze Pamięci na Cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni-Oksywiu to symboliczne dopełnienie Jego woli, zgodnie z którą pragnął spocząć na ojczystej ziemi wraz ze swoimi towarzyszami broni.

Dla tych którzy nie bardzo pamiętają, kim był, krótka przypominajka.

Józef Michał Hubert Unrug urodzony 7 października 1884, Brandenburg an der Havel, Niemcy, zmarł 28 lutego 1973, Lailly-en-Val, Francja. Równolegle uczył się języka niemieckiego i polskiego. Mimo iż jego ojciec w armii pruskiej dosłużył się stopnia generała, marzeniem młodzieńca była służba Polsce. W 1904 roku nie miał jednak możliwości wstąpienia do polskiej armii, wobec czego zdecydował się na niemiecką marynarkę wojenną. Tam piął się po szczeblach kariery i pod koniec I wojny światowej dowodził flotyllą okrętów podwodnych.

Odradzające się po ponad stu latach niewoli państwo polskie nie tylko cierpiało na brak marynarki wojennej, ale i doświadczonych dowódców. Unrug, chcąc przyczynić się do odbudowy polskiej floty, już w 1919 roku zgłosił się do dowództwa młodego państwa, oferując swoje doświadczenie i przywiązanie do kraju przodków. Pełen zapału i niewątpliwych umiejętności szybko dał się poznać jako świetny organizator. Jego kariera nabrała rozpędu, gdy w 1925 roku został mianowany na stanowisko dowódcy floty. W ciągu kolejnych 14 lat Unrug stał się symbolem odrodzenia Polskiej Marynarki Wojennej. To za jego sprawą rozbudowano flotyllę okrętów podwodnych, to on współorganizował akcje publicznych zbiórek na rzecz zakupu lub doposażenia kolejnych jednostek. W 1933 roku został awansowany do stopnia kontradmirała. W sierpniu 1939 roku, tuż przed wybuchem działań zbrojnych, powierzono mu stanowisko dowódcy Obrony Wybrzeża.

W czasie kampanii wrześniowej polscy żołnierze bronili się długo i ofiarnie, jednak wobec naporu przeważającego przeciwnika musieli skapitulować. Unrug, nie widząc możliwości kontynuowania walki, wobec beznadziejnej sytuacji wojsk lądowych, w październiku zadecydował o kapitulacji sił morskich. Wraz z wieloma polskimi marynarzami dostał się do niemieckiej niewoli. Hitlerowcy szybko dostrzegli propagandowy potencjał w postaci Unruga, starając się przekonać go do powrotu do niemieckiej armii. Admirała kuszono na różne sposoby, między innymi podsyłając do niego kuzyna Waltera von Unruha. Oferowano mu wysokie stanowisko dowódcze. Ceną miało być wyrzeczenie się Polski...

Józef Unrug nie dał się złamać kolejnym namowom. Nie skusiły go szczodre oferty, nie przestraszył się gróźb. Okupantowi odmówił, a w ramach swoistego protestu przestał się posługiwać językiem niemieckim, który znał doskonale od najmłodszych lat. Podczas rozmów z Niemcami żądał tłumacza, stwierdzając, iż po wrześniowej agresji… zapomniał języka niemieckiego i zadeklarował, iż jest wyłącznie polskim oficerem. Jego upór i odwaga przysporzyły mu słuszną sławę. Dr Tymoteusz Pawłowski słusznie zauważył, iż Unrug „Polakiem został z wyboru”. Nie bacząc na zagrożenie życia, wykazał się bowiem patriotyzmem i hartem ducha, budując legendę admirała, który „zapomniał niemieckiego”.

Po wojnie Unrug, podobnie jak dziesiątki tysięcy rodaków, nie mógł wrócić do kraju rządzonego komunistów. Groziło mu więzienie. Pozostał na emigracji i tam po raz kolejny wykazał się niezwykłym gestem solidarności z Polską i podwładnymi, rezygnując z admiralskiej emerytury przyznanej mu przez Brytyjczyków. Do kraju, dla którego zapomniał niemieckiego miał nie wrócić już nigdy. Zmarł na obczyźnie w 1973 roku. 

Po 45 latach od śmierci admirała polskie państwo spłaca dług, zaciągnięty w czasie wojny. Wspólnie uczcijmy pamięć bohaterskiego Dowódcy Floty i Jego Małżonki.

Uroczystości objął Honorowym Patronatem Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Komitet Organizacyjny: rodziny śp. adm. floty J. Unruga i Jego Podwładnych oraz Instytut Pamięci Narodowej, Ministerstwo Obrony Narodowej, Marynarka Wojenna RP, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Miasto Gdynia, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego.

źródło/foto: wikipedia, IPN

 

 

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila. 

Tagi: