Pruszczański Wyklęty - ksiądz Józef Waląg doczekał się biografii

„Proszę powiedzieć panu inspektorowi, że ja dalej będę uczył dzieci: <<kochaj każdego człowieka, nie zabijaj, nie kradnij>> - taki był ksiądz Waląg.

Ulica Księdza Waląga jest jedną z głównych ulic Pruszcza Gdańskiego. Zwykle ulicom nadawane są nazwy od nazwisk znanych, zasłużonych postaci – co jednak o księdzu Walągu wiedzą pruszczanie w wieku 40-? Zapewne nic lub niewiele.

To ten właśnie brak wiedzy oraz gorąca namowa lokalnego historyka i dziennikarza -€“ Bartosza Gondka oraz obecnego Burmistrza Pruszcza Gdańskiego Janusza Wróbla - nakłoniły Jana Hlebowicza do napisania książki Ksiądz w smoczej jamie, której promocja lada moment się rozpocznie.

Większość starszych mieszkańców Pruszcza zapewne będzie potrafiła powiedzieć, że był wieloletnim proboszczem. Tu i ówdzie usłyszymy, że go pamiętają, że gdzieś słyszeli, że był w AK, w WiN, że wyremontował kościół, postawił dzwonnicę. Poza tym niewiele więcej.

Książka Jana Hlebowicza to pierwsze tak kompletne opracowanie historii życia niezwykłego kapłana, który żył między ludźmi -€“ którzy tak niewiele o nim wiedzieli. Ksiądz nie opowiadał nigdy nikomu o swoich przeżyciach â€- nawet najbliższej rodzinie. Z kart książki dowiadujemy się, że o przeszłości księdza Józefa -€“ tej najtrudniejszej i w czasie AK i WiN i o pobycie w więzieniu w czasach stalinowskich bratanica księdza dowiedziała się… na jego pogrzebie. Dlaczego tak? Ponieważ ksiądz Waląg nie widział potrzeby wracać do tych bolesnych przeżyć, zupełnie jakby nie chciał nikogo obarczać ta wiedzą. Dziś, gdy mija 20 lat od jego śmierci, nadszedł czas by pokazać kim był pruszczański duszpasterz, co przeżył i o co walczył.  

W przestrzeni publicznej coraz więcej miejsca poświęca się pamięci Żołnierzy Wyklętych przywracając im należną pamięć i miejsce w historii. Miasta, miasteczka i wioski szukają swoich Wyklętych. A w Pruszczu nawet nie trzeba było szukać. Bowiem Wyklęty do 1997 roku żył i pracował między pruszczanami.

 „Ksiądz w smoczej jamie” to nie jest książka – suchy zapis faktów z życia. To żywa opowieść o człowieku oczami jego współpracowników, parafian – reprezentowanych choćby przez Józefę Krośnicką, dawnych uczniów a także przez bogatą korespondencję oraz notatki sporządzane przez lokalne delegatury SB.

Dla młodego pokolenia, dzisiejszych 30/40-latków uwięzionych w pogodni za pieniądzem i ścigających się z uciekającym czasem, czerpiących powierzchowną wiedzę o latach wojennych i powojennych z programów telewizyjnych, prześladowania księży w czasach słusznie minionych kojarzą się pewnie z księdzem Popiełuszką, może z księdzem Suchowolcem i Niedzielakiem. I pewnie niewielu potrafiłoby opowiedzieć o szykanach księży za strony władz, prześladowaniach, utrudnianiu posługi. Nie tych, o których słyszała cała Polska – ale tych tuż obok, zwyczajnych chciałoby się rzec. Tylko czy na pewno zwyczajnych?

Nie zdradzę wszystkich tajemnic książki Jana Hlebowicza, ale rąbek odkryję. W roku 1950 ksiądz Waląg został aresztowany i był więziony między innymi w Warszawie na okrytej czarną sławą ulicy Koszykowej. W Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego – tym samym, w którym urzędowała Julia Brystygierowa – nazywana Krwawą Luną. O tym, co się tam działo i co tam przeżył, ksiądz Waląg nigdy nikomu nie powiedział – ale ci, którzy znali go najlepiej, wiedzieli, że trauma stamtąd nigdy go nie opuściła.  

Dlaczego książka Jana Hlebowicza jest ciekawa? Bo wygląda z niej żywy człowiek, surowy, konserwatywny ale z poczuciem humoru, potrafiący zbesztać kilkunastolatka w trakcie spowiedzi za podpijanie szampana lub za przekleństwa. Niezłomny, ksiądz – żołnierz, skromny i oddany parafianom do końca swojej posługi, który przypadł na rok 1987. To, jaki był, doskonale oddaje cytat, który widnieje w tytule. „Proszę powiedzieć panu inspektorowi, że ja dalej będę uczył dzieci: <<kochaj każdego człowieka, nie zabijaj, nie kradnij>>" Więcej o tym niezwykłym kapłanie, którego ulicą tak często przechodzimy w książce Jana Hlebowicza „Ksiądz w smoczej jamie”.

Proboszcz Parafii pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy Piotr Majewski oraz Burmistrz Pruszcza Gdańskiego Janusz Wróbel zapraszają na uroczyste podsumowanie Roku Księdza Józefa Waląga, połączone z Mszą Świętą. Po nabożeństwie odbędzie się pierwsza promocja książki „Ksiądz w smoczej jamie”, autorstwa Jana Hlebowicza, która wydana została nakładem Urzędu Miasta Pruszcz Gdański.

Msza Święta odbędzie się w niedzielę, 14 stycznia o godzinie 12.15, w kościele pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przy ul. Chopina 3.

Karolina Łucja Białke

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila. 

Tagi: 

Artykuł na Północnej.tv: 

http://polnocna.tv/news/18053-premiera-ksiazki-ksiadz-w-smoczej-jamie-o-pruszczanskim-ksiedzu-wykletym