Gdy w 1473 r. tryptyk Hansa Memlinga „Sąd Ostateczny" trafił do Gdańska, został umieszczony w najznamienitszej jego świątyni – kościele Mariackim, skupiającym życie duchowe miasta. W tym czasie, pomimo niedawnego zwycięstwa nad Krzyżakami i pozbycia się ich politycznej dominacji, w gdańskich kościołach liturgia nadal była sprawowana w rycie krzyżackim („notula Dominorum Theutonicorum").

Spory zbiór ksiąg liturgicznych z tamtych czasów zachował się w zbiorach Biblioteki Mariackiej. W 1912 r. przekazany on został jako wieczysty depozyt obecnej Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Unikatową kolekcję manuskryptów wyróżniono w 2016 r. wpisaniem reprezentującego ją mszału na listę krajową Programu UNESCO Pamięć Świata.

Muzyka do tekstów ze Starego Testamentu

Wybrane do wykonania utwory pochodzą z dwóch manuskryptów: Cantionale oznaczonego sygnaturą MS. MAR. f. 406 oraz Antyfonarza o sygnaturze MS. MAR. f. 410. Są to części brewiarzowe i mszalne, głównie responsoria do tekstów starotestamentowych pochodzących z Księgi Rodzaju. Przeznaczone były one na pierwszą niedzielę tzw. przedpościa, czyli okresu liturgicznego bezpośrednio poprzedzającego Wielki Post.

Responsoria przywołują historię stworzenia człowieka oraz dzieje jego upadku. Ten chorałowy opis początku świata dopełnia dzieło Memlinga, które w sugestywny i przejmujący sposób obrazuje apokaliptyczną wizję jego końca.

„Chorał czasów zarazy"
Koncert w wykonaniu zespołu Schola Gregoriana Gedanensis

• 30 listopada 2017 r., czwartek, godz. 17.00
• kościół Świętej Trójcy
• ul. Świętej Trójcy 4
• Gdańsk
• wstęp – bezpłatny
   

Program koncertu:

• Antiphona Miserere mei Deus
• Kyrie
• Responsorium prolixum In principio fecit Deus
• Responsorium prolixum In principio Deus creavit
• Responsorium prolixum Formavit igitur Dominus
• Responsorium prolixum Tulit ergo Dominus
• Responsorium prolixum Dixit Dominus Deus
• Responsorium prolixum Inmisit Dominus
• Responsorium prolixum In sudore vultus tui
• Responsorium prolixum Esse Adam
• Responsorium prolixum Ubi est Abel
• Responsorium breve In manus tuas