Pięćset lat temu, 31 października 1517 r., ogłoszenie 95 tez przeciw odpustom przez Marcina Lutra zmieniło losy Europy i świata. Jak głosi tradycja, reformator przybijając swój tekst do drzwi kościoła zamkowego w Wittenberdze, chciał wywołać religijną dyskusję. Stanowić ona miała próbę naprawy struktur kościelnych, ale w rzeczywistości doprowadziła do rozłamu w zachodnim chrześcijaństwie. Dzisiaj uznaje się, że wystąpienie Lutra było jednym z wydarzeń, które symbolicznie kończą okres średniowiecza i rozpoczynają nowożytność.

Lucas Cranach „Portret Marcina Lutra" ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Fot. © Copyright by Wilczyński Krzysztof/Muzeum Narodowe w Warszawie

Wpływ reformacji na kulturę dawnego Gdańska

Do Gdańska nauki Lutra dotarły bardzo szybko i znalazły swoich zwolenników. Miasto przyjęło protestanckie zasady wiary, które były wyznawane przez większość gdańszczan aż do 1945 r.

Ideały reformacji były obecne w życiu codziennym mieszkańców Gdańska i ich kulturze. W ramach ekspozycji zobaczyć będzie można liczne zabytki sztuki kościelnej i świeckiej, które wykorzystywały motywy religijne: obrazy ze scenami biblijnymi, starodruki, kościelne złotnictwo i wizerunki pastorów. Wśród eksponatów znajdą się też m.in. piaskowy zegar, którym odmierzano czas w kościele, oraz unikatowe tkaniny pochodzące z pochówków w gdańskim kościele św. Trójcy. Prawdziwą gratką dla zwiedzających wystawę będzie autentyczny autograf Marcina Lutra oraz jego korespondencja z gdańską radą miejską.

„Biblia Święta To jest Księgi Starego Y Nowego Przymierza…", czyli tak zwana Biblia gdańska, ze zbiorów Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej. Fot. © Mikrofilm-Center

Na wystawie zaprezentowane zostaną obiekty pochodzące ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej, Archiwum Państwowego w Gdańsku i Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, jak również z innych krajowych i zagranicznych kolekcji.

Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra

• wernisaż: 31 października 2017 r., wtorek, godz. 14.00
• wystawa czynna: 2 listopada 2017 r. – 31 stycznia 2018 r.
• Muzeum Narodowe w Gdańsku
• Oddział Zielona Brama
• Długi Targ 24
• Gdańsk
• godziny otwarcia: wtorek-niedziela, godz. 10.00-17.00
• ceny biletów:
  od 2 do 30 listopada 2017 r.
  normalny – 5 zł
  ulgowy – 3 zł
  dla uczniów i studentów do 26. roku życia – 1 zł
  od 1 grudnia 2017 r. do 31 stycznia 2018 r.
  normalny – 10 zł
  ulgowy – 6 zł
  dla uczniów i studentów do 26. roku życia – 1 zł