Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach: Pomnik po renowacji wrócił na swoje miejsce

Zakończyły się prace konserwatorskie przy pomniku upamiętniającym mieszkańców Kluk poległych w I wojnie światowej. Pomnik wrócił na swoje miejsce, tzn. ewangelicki cmentarz w Klukach, gdzie chowani byli zmarli mieszkańcy wsi. Stanął na wyremontowanym uzbrojonym fundamencie.

Prace nad renowacją pomnika oraz nowym fundamentem możliwe były dzięki wsparciu finansowemu różnych podmiotów. Przede wszystkim dzięki zbiórce pieniędzy dokonanej przez byłych mieszkańców wsi Kluki, która stała się bezpośrednią inspiracją do podjęcia działań na rzecz poprawy stanu technicznego pomnika. Należy także wspomnieć o wkładzie pieniężnym ze strony Konserwatora Zabytków. Pozostałe koszty pokryło Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, zapewniając jednocześnie fachową opiekę pracowników Pracowni Konserwatorskiej. 

Przypomnijmy:

Cmentarz w Klukach jest miejsce pochówku ludności wsi Kluki (Kluki Smołdzińskie oraz nieistniejące już Kluki Żeleskie). Założony w końcu XVIII wieku jest dzisiaj jedynym zachowanym cmentarzem słowińskim. I jednym z nielicznych zachowanych na Pomorzu cmentarzem z okresu przedwojennego. W 1980 r. został zamknięty dla pochówków, a w 1991 r. uznany za obiekt zabytkowy i włączony do Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach Oddziału Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. Figuruje w rejestrze zabytków pod symbolem A-261. Powierzchnia cmentarza wynosi 2730 m2. Obecnie na cmentarzu zachowanych jest 145 obiektów, w większości pochodzących z pierwszych dwóch dziesięcioleci XX wieku. Są to nagrobki kamienne, drewniane i żeliwne. Najciekawszymi obiektami są żeliwne krzyże, których jest 83 sztuki. Krzyże te pochodzą z końca XIX i pocz. XX wieku (najstarszy ok. 1880 r.), powstawały na zamówienie w odlewniach w Słupsku i Sławnie, prezentują kilkanaście typów wzorów odlewniczych, niektórych unikatowych w skali Pomorza. Cmentarz jako część muzeum jest świadectwem przeszłości tej ziemi, zawiera cenne informacje o jej mieszkańcach, dokumentuje i ukazuje zmiany w pisowni słowiańskich nazwisk tej ludności na przestrzeni dziesięcioleci. Ostatni chowani na nim potomkowie ludności słowińskiej czuli się Niemcami i taką samą przynależność do narodu niemieckiego mają ich potomkowie, którzy dzisiaj na cmentarz przyjeżdżają z Niemiec. Cmentarz jest świadectwem skomplikowanej i trudnej historii ziemi pomorskiej i jej ludności.

W 1991 roku cmentarz został przejęty przez Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku i stał się integralną częścią jego oddziału - Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Wówczas cmentarz uporządkowano - został ogrodzony, wykarczowano zarastające go krzaki, uporządkowano groby. Następnie została wykonana tablica informacyjna dotycząca cmentarza z dwujęzycznym tekstem (po polsku i po niemiecku). W 1995 roku przeprowadzono inwentaryzację cmentarza i sporządzono karty obiektów. W latach 1997 - 2000 zabezpieczono i zlecono do konserwacji 6 tablic szklanych będących częścią nagrobków kamiennych pochodzących z początku XX w. Podjęto również decyzję o zabezpieczeniu i wykonaniu kopii kilku drewnianych krzyży pochodzących z połowy XX wieku. Cmentarz w Klukach jest stale dozorowany przez pracowników MWS, przeprowadzane są tam również na bieżąco prace porządkowe. Poważniejszych zadań konserwatorskich nie można podjąć ze względu na brak środków finansowych.

info+foto: www.muzeumkluki.pl

K. 

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila. 

Tagi: