Muzeum Narodowe w Gdańsku uczestniczy w wieloletnim programie rozwoju i uzupełniania kolekcji sztuki nowoczesnej w ramach programu Kolekcje: Rozwój Regionalnych Kolekcji Sztuki Współczesnej prowadzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Założeniem prowadzonej strategii jest uzupełnienie zbiorów o obiekty reprezentujące sztukę współczesną autorstwa twórczyń i twórców międzynarodowych z ostatnich 30 lat. Prace te mają być uzupełnieniem kolekcji, na którą jak dotąd składają się dzieła polskich twórców nawiązujące do tematów obecnych w sztuce ostatnich dekad.
W 2015 roku kolekcja sztuki nowoczesnej MNG została powiększona o pięć obiektów. To prace fotograficzne podejmujące temat wolności. Mamy zatem feministyczną refleksję nad ciałem Carolee Scheemann, redefinicję historii w publicznych projekcjach Krzysztofa Wodiczki oraz obraz eksploatacji krajów słabo uprzemysłowionych w interpretacji Sebasti?o Salgado.
Carolee Schneemann (ur. 1939 w Fox Chase) – wybitna intermedialna artystka amerykańska, jedna z prekursorek feminizmu w sztuce. Zajmuje się przede wszystkim performance, fotografią, instalacją i wideo. Głównym punktem ciężkości jej pracy twórczej jest ciało, które traktuje jako „medium” sztuki. Szczególnie eksploruje tematy związane z płciowością, ciałem, seksualnością. Praca, którą wybraliśmy, to Nude on Tracks. Wchodzi ona w skład 5-częściowego cyklu, zrealizowanego w 1975 roku, współcześnie wydrukowanego na archiwalnym papierze w technice giclée w edycji 3. Artystka stworzyła rodzaj fotocollage’u z własnym nagim autoportretem. W tamtym czasie poszukiwała nowych sposobów oglądania nagiego ciała poprzez umieszczenie go w krajobrazie (w tym wypadku wśród podkładów kolejowych) i uczynienia go integralną częścią pola widzenia. Jej prace łączą się w reprezentacji nurtu feministycznego, którego braki MNG od 7 lat uzupełnia poprzez zakupy i dary m.in. od Marty Deskur, Jacquline Livingston, Natalii LL, Barbary Yoshidy i VALIE EXPORT.
Krzysztof Wodiczko (ur. w 1943 w Warszawie) – polski artysta, od końca lat 70. XX wieku mieszka w Ameryce Północnej. Jest jednym z najbardziej znanych twórców wielkoformatowych projekcji fotograficznych i wideo w przestrzeniach publicznych. Posługuje się fotografią, instalacją dźwiękową, malarstwem oraz tworzy projekty architektury społecznej. Prace, które zakupiliśmy, są przykładami działań artysty z lat 80.–90. XX wieku. Są to fotografie: Hirshhorn Muzeum w Waszyngtonie (1988); Projekcja w Hiroszimie (1999) i Museum Fridericianum Kassel (1987). Wodiczko zajmuje się tematyką antywojenną, pracuje z weteranami amerykańskimi, ofiarami lub potomkami ofiar działań bojowych, np. w Hiroszimie, oraz z osobami wypartymi ze świadomości społecznej głównego nurtu, m.in. bezdomnymi, pokrzywdzonymi. Opowiada się w swej sztuce za pokojem, pokazując jak wielkie szkody w cywilizacji są spowodowane przez konflikty, ale i wskazuje, czym dla świata są kultura i dziedzictwo artystyczne.
Sebasti?o Salgado (ur. w 1944 w Aimorés) – brazylijski fotograf i fotoreporter, posługuje się wyłącznie fotografią czarno-białą. Artysta najczęściej koncentruje się na ludzkim ubóstwie, poniżeniu i niesprawiedliwości, pokazuje także niesamowite pejzaże. Salgado jeździ po całym świecie, rejestrując ludzkie migracje, zbiorową pracę ponad siły, m.in. w Europie, Brazylii, Azji Południowo-Wschodniej, Indiach i na Bliskim Wschodzie. Rezultatem tych działań są dramatyczne cykle zdjęć, będące zarazem zapisem odchodzącego w niepamięć – malowniczego, jak udowadnia Salgado, ale i pełnego bólu – świata. Jego twórczość to także określona postawa wobec niesprawiedliwości społecznej, której przyczynę widzi autor w mistyfikowanej ekonomii i przemocowej eksploatacji krajów słabo uprzemysłowionych. Świat na jego fotografiach jest pełen grozy, a żyjący w nim ludzie są prawdziwie nieszczęśliwi.
Do zakupu wybraliśmy jedną z najbardziej reprezentatywnych i przełomowych dla artysty prac z cyklu „Serra Pelada” z 1986 roku. Fotografia ta stanowi zapis ponadludzkiej pracy tysięcy poszukiwaczy złota w Brazylii. Wizualnie robotnicy budzą skojarzenia z powszechnym wyobrażeniem o niewolnikach budujących piramidy, w powtarzających się rytmicznie postaciach dźwigaczy pojawia się motyw ornamentu, który jest równie piękny, co straszny w swoim znaczeniu. Salgado ujmuje się za człowiekiem w nędzy, wykorzystywanym ponad siły i wynagradzanym na najniższym poziomie. Jego prace to nierzadko wyrzut sumienia świata, a jednocześnie budzące zachwyt dzieła sztuki.
Kuratorki: Małgorzata Paszylka-Glaza, Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Honorowy Patronat nad pokazem
Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego
Zakupy obiektów są finansowane ze środków
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Program Kolekcje: Rozwój Regionalnych Kolekcji Sztuki Współczesnej.
Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.