Flaga uratowana przed sowietami w Muzeum II Wojny Światowej

16 września 2015 r. Muzeum II Wojny Światowej otrzymało od prof. Wiesława Gruszkowskiego ważną rodzinną pamiątkę – polską flagę, ukrywaną we Lwowie, a następnie przewiezioną do Gdańska. Po otwarciu Muzeum flagę będzie można oglądać na wystawie stałej.
 
Prof. Gruszkowski przekazał Muzeum eksponat przy okazji rocznicy 17 września 1939 r., czyli wkroczenia Armii Czerwonej do Polski. Z podarowaną flagą wiąże się wyjątkowa historia długoletniego ukrywania i wybiegów, które musiała zastosować rodzina Gruszkowskich, by zachować ten cenny przedmiot. Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną sierżant milicji zażądał od pani Gruszkowskiej, matki profesora, by wywiesiła przed domem radziecką flagę. Gdy kobieta odmówiła, tłumacząc, że nie ma czerwonego sztandaru, kazał jej przerwać polską flagę. Ostatecznie wywieszono materiał z porwanej poduszki, a biało-czerwony symbol spoczął bezpiecznie ukryty pod węglem. Cenną rodzinną pamiątkę w 1945 r. przywieziono do Gdańska. Dziś flaga trafiła do kolekcji Muzeum, gdzie zajmie należne miejsce na wystawie stałej, obok sztandaru 6. Pułku Artylerii Ciężkiej, w dziale poświęconym historii oporu wobec radzieckiego okupanta.
 
Wiesław Gruszkowski urodził się we Lwowie w 1920 r., jest jednym z niewielu żyjących rówieśników pokolenia Kolumbów. Tak jak jego kolegom – II wojna światowa w brutalny sposób odebrała mu młodość. Jeszcze przed rozpoczęciem konfliktu działał na Słowacji z ramienia polskiego kontrwywiadu. W październiku 1939 r. został wcielony przez brata Mieczysława, instruktora harcerstwa do lwowskiej organizacji konspiracyjnej, o nazwie Rewolucyjny Związek Niepodległości i Wolności. Tam przez kolejny rok pełnił zadania łącznika. Po aresztowaniu jego brata i rozbiciu organizacji, pozostawał we Lwowie. Z wykształcenia architekt, urbanista, obecnie emerytowany profesor Politechniki Gdańskiej. Od 1945 r. na stałe związany z Gdańskiem, gdzie zaraz po wojnie brał czynny udział w rekonstrukcji i odbudowie historycznego kształtu miasta. Autor wielu książek naukowych i popularnonaukowych m.in. z Izabelą Trojanowską Wspomnień z odbudowy głównego miasta (1978), Zarysu historii urbanistyki (1989), z Bohdanem Szermerem i Stanisławem Tomaszkiem Planowania przestrzennego miast portowych (1992), Historii sztuki (2005), Gdańsk townhouse of the 21th century (2006), a także Ruin. Fotografii Wiesława Gruszkowskiego (2012) nagrodzonych wyróżnieniem „Splendor Splendorów” w ramach Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”.
 
fot./ Muzeum II Wojny Światowej - muzeum1939.pl

Tagi: