Muzeum Narodowe w Gdańsku zaprasza na nową wystawę fotografii: "Stanisław Filibert Fleury. Fotografia wileńska na przełomie XIX i XX w.". Prezentowane na wystawie zdjęcia stanowią cenny materiał historyczny, etnograficzny i dokumentacyjny życia i obyczajów na terenie Wileńszczyzny na minionym stuleciu.
Wystawa „Stanisław Filibert Fleury. Fotografia wileńska na przełomie XIX i XX w.” z kolekcji Gdańskiej Galerii Fotografii to opowieść o życiu i obyczajach mieszkańców Wilna i okolic sprzed ponad stu lat. Zbiór 78 fotografii z przełomu stuleci zawiera dokumenty architektury Wilna: ujęcia kościołów, gmachów, ulic, zakamarków i zaniedbanych dzielnic. Większość fotografii ilustruje okolice miasta: Kalwarię, Belmont, Francuski Młyn, Leoniszki, Mickuny, Popławy, Werki. Wśród nich malownicze krajobrazy nad rzeką, wiejskie zabudowania, drogi z zaprzęgami konnymi lub samotnie wędrujące postaci. Pozostałe zdjęcia stanowią reportaż z życia codziennego: wileńskie jarmarki, rynki i kiermasze, sprzedaż śmietany z wozu, mężczyzn łowiących ryby czy pielgrzymów na Kalwarii.
W latach 1891–1915 Stanisław Fleury otworzył własny zakład fotograficzny w Wilnie przy ulicy Wielkiej 47. Fleury zdobył uznanie głównie jako mistrz scen rodzajowych dokumentujących życie codzienne. Wiele jego zdjęć było wykorzystanych jako ilustracje do książek i reprodukcje pocztówek. Prezentowane na wystawie odbitki fotograficzne pochodzą z archiwum rodzinnego artysty, mają często cechy materiału roboczego: widoczne są odciski linii papilarnych, przebarwienia powstałe w wyniku wywołania zdjęć. Fotografie nierzadko służyły artyście jako materiał do opracowania prac malarskich, na plenery zabierał ze sobą nie tylko aparat, ale również akwarele. Kolekcja fotografii wileńskiego artysty w gdańskim muzeum jest zbiorem najliczniejszym w Polsce. Ponad pół tysiąca zdjęć Fleury’ego znajduje się w kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz zaledwie kilka zdjęć w kolekcjach publicznych polskich instytucji muzealnych. Większość dorobku jest przechowywana w zbiorach muzealnych Wilna: w Muzeum Narodowym i Bibliotece Akademii Nauk (dawna Biblioteka Wróblewskich).
Stanisław Filibert Fleury (1858–1915 ) urodził się w folwarku w Papajach pod Wilnem, jego pradziadek Filip de Fleury był fliegel-adiutantem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W latach 1869–1873 uczył się w gimnazjum rosyjskim w Wilnie, jednak z powodu trudnych warunków materialnych rodziny nie ukończył edukacji. W latach 1874–1878 uczęszczał do miejskiej szkoły rysunkowej i za namową dyrektora szkoły malarza Iwana Pietrowicza Trutniewa zgłaszał swoje prace malarskie i rzeźbiarskie na konkursy i wystawy w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu – otrzymał za nie wyróżnienia, a nawet srebrny medal. Skromne dochody finansowe rodziny uniemożliwiły mu rozpoczęcie edukacji na ASP w Petersburgu. Fleury znalazł zatrudnienie w bardzo znanym w Wilnie zakładzie fotograficznym u cenionego portrecisty Aleksandra Straussa. Tu przyuczył się zawodu fotografa. W 1885 r. zawiązał spółkę z Ryszardem Baczańskim i Faustynem Łopatyńskim i wspólnie otworzyli zakład pod nazwą Fleury i Baczański. W 1891 r. miał już własny zakład fotograficzny przy ulicy Wielkiej 47, który funkcjonował do 1915 r. Pracował przy utrwalaniu zabytków starożytnictwa i wykopalisk, dostarczał materiałów architektonicznych dla Kongresu Archeologicznego w Wilnie oraz Krakowskiej Akademii Umiejętności. Zmarł w 1915 r. w Wilnie.
"Stanisław Filibert Fleury. Fotografia wileńska na przełomie XIX i XX w.
Termin: 12 września – 31 października 2015
Wernisaż: 11 września 2014, g. 18.00
Gdańska Galeria Fotografii (Zielona Brama),
Ul. Długi Targ 24,
80-828 Gdańsk
Tel. 58 307 59 12 w. 117, 119